[VES] Vene-eesti sõnaraamat

тихо Н (сравн. ст. тише) vaikselt, tasa, hilju, hiljukesi, tasahilju, vagusi, vakka; on vaikne ~ tasane ~ vagune; говорить тихо vaikselt ~ tasa rääkima, ехать тихо tasa ~ aeglaselt sõitma, кругом тихо ümberringi on vaikne, всё тихо kõik(jal) ~ ümberringi on vaikne, ümberringi on vaikus, в доме было до жуткости тихо majas valitses õudne vaikus ~ õudvaikus, тихо, идёт операция vaikust, käib operatsioon ~ lõikus, все сидят тихо kõik istuvad vagusi

тихонько Н kõnek. vaikselt, tasakesi, vagusi; tasahiljukesi, salahilju, salamahti; тихонько встать vaikselt ~ tasakesi tõusma, тихонько унести tasahiljukesi ~ salaja ära viima, сиди тихонько istu vagusi

негромко Н vaikselt, tasa, mitte valjult; негромко петь tasa ~ vaikselt laulma

тихомолком Н kõnek. vaikselt, tasa, tasahilju, salahilju, salamisi, salaja, salamahti; тихомолком подошёл lähenes vaikselt ~ tasahilju ~ kuuldamatul sammul

молчание 115 С с. неод. (без мн. ч.) vaikus, vaikimine; глубокое молчание sügav vaikus, гробовое молчание hauavaikus, мёртвое молчание surmavaikus, упорное молчание visa vaikimine, в молчании vaikselt, vaikides, нарушать ~ прерывать молчание vaikust segama ~ häirima ~ katkestama, хранить молчание vaikima, vaikimistõotust pidama, погрузиться в молчание vaiki jääma, vaikimisse laskuma ~ süüvima, обходить молчанием что mida maha vaikima ~ salgama, millest vaikides ~ vaikselt mööda minema;
◊ молчание -- знак согласия kõnekäänd vaikimine on nõusolek; заговор молчания vaikimisvandenõu

потихоньку Н kõnek. tasa(kesi), vaikselt, hilju(kesi), tasahilju(kesi), pikkamisi, pikkamööda; salaja, salamisi, salamahti; потихоньку свистеть tasa ~ vaikselt vilistama, потихоньку ехать pikkamisi ~ pikkamööda sõitma, уйти потихоньку tasakesi ~ salaja ~ märkamatult lahkuma

похрустывать 168b Г несов.
‣ чем (aeg-ajalt, vaikselt) ragistama ~ krõmpsutama;
‣ (aeg-ajalt, vaikselt) krõmpsuma ~ krigisema ~ ragisema ~ krudisema ~ rudisema

спокойно Н rahulikult, vaikselt, tüünelt, vagusalt, vaguralt, tasa, tasaselt; on rahulik ~ vaikne ~ tüün(e) ~ vagus ~ vagur ~ tasane; спокойно стоять rahulikult ~ vaikselt seisma, море спокойно meri on vaikne ~ tüün(e), на душе спокойно hinges ~ südames on rahu, спокойно! rahu!

молчанка 72 С ж. неод. madalk. vaikimine, vaikus; в молчанку, молчанкой vaikselt, vaikides;
◊ играть в молчанку halv. vait olema, küsimustele mitte vastama, tumma mängima

наигрывать Г несов.
‣ 168a сов. наиграть;
‣ 168b на чём, без доп. vaikselt ~ summutatult mängima

неизвестность 90 С ж. неод. (без мн. ч.) teadmatus, tundmatus; жить в неизвестности vaikselt ~ märkamatult ~ teadmatuses elama;
◊ что покрыто мраком неизвестности mis on maetud saladuskatte alla, mis on saladuskatte all

помаленьку Н kõnek. vähehaaval, tasapisi, pisitasa; живём помаленьку elame tasapisi ~ vaikselt

посмеиваться 168 Г несов. (vahetevahel, kergelt) muhelema ~ naeratama; над кем-чем kelle-mille üle (pisut) naerma; посмеиваться в бороду vaikselt habemesse muhelema

тишком Н kõnek. vaikselt, tasa, tasakesi; tasahilju, salaja, salahilju, salamahti

посапывать 168b Г несов. чем, без доп. kõnek. (aeg-ajalt) nohisema ~ puhkima ~ puhisema; посапывать носом nina nohistama, посапывать трубкой piipu popsima, лошади тихо посапывали hobused puhkisid ~ korskasid vaikselt

потухнуть 343 (без страд. прич.) Г сов. → несов. потухать kustuma (ka ülek.); костёр потух lõke on kustunud, глаза потухли pilk on tuhm ~ elutu, мысль об этом тут же потухла mõte sellest kustus samas, жизнь его потухла тихо ta (elu) kustus vaikselt

шептаться 210 Г несов. (omavahel) sosistama (ka ülek.), sosistlema, sosisklema, sosinal kõnelema; шептаться с соседкой naabrinnaga sosistama, в деревне уже давно шептались külas juba ammu sosistati, тихо шепчутся берёзы ülek. vaikselt sosisklevad ~ sosistavad kased

втихомолку Н kõnek. tasahilju, tasakesi, vaikselt, vaikides, salaja, salamisi; втихомолку эта работа велась уже давно tasahilju tehti seda tööd juba ammu

зажурчать 180 Г сов. vulisema ~ sulisema hakkama; ручьи зажурчали ojad hakkasid vulisema, тихо зажурчала его речь ülek. ta jutt hakkas vaikselt voolama

молчком Н kõnek. vaikides, vaikselt, sõnatult

поживать 169b Г несов. (vaikselt) elama, elu mööda saatma; поживать тихо и мирно tasapisi elama, как поживаешь? kuidas elad? kuidas elu läheb? kuidas käsi käib? kuidas eluke veereb?

покойно Н van. rahulikult, vaikselt, tasaselt, vaguralt, vagusalt, leplikult; кому-чему, без доп. on rahulik ~ mugav

постанывать 168b Г несов. kõnek. (aeg-ajalt, vaikselt) oigama, soiguma

потрескивать 168b Г несов. (aeg-ajalt, vaikselt) praksuma ~ pragisema; дрова потрескивают в печке puud põlevad ahjus praginaga, ahi köeb praksudes, мороз потрескивает pakane paugub

припевать 169b Г несов. kõnek.
‣ (tegevuse juures) vaikselt laulma ~ laulu ümisema; работать припевая lauldes ~ laulu ümisedes töötama;
‣ (refrääni) kaasa laulma

присвистывать 168b Г несов.
‣ (kaasa) vilistama, (vaikselt) vilet lööma;
‣ vilinaga rääkima

скрыться 347 Г сов. → несов. скрываться
‣ peitu ~ pakku ~ rettu ~ varjule minema, varjuma; kõnek. (vaikselt) kaduma; скрыться за углом nurga taha kaduma, скрыться в лесу metsa kaduma ~ peitu minema, end metsas varjama, metsas redutama, скрыться в толпе rahvahulka kaduma, солнце скрылось за тучу päike kadus pilve taha, поплавок скрылся под водой õngekork kadus vee alla;
‣ от кого-чего ülek. märkamatuks ~ varju jääma; от него ничего не скроется talle ei jää midagi märkamatuks, tema eest ei jää midagi varju

смиренничать 168b Г несов. kõnek. iroon. vaguralt ~ vaikselt ja vagaselt elama

смиренно Н iroon. vaguralt, vagusalt, vaikselt ja vagaselt, alandlikult, tasaselt, alistunult; смиренно просить alandlikult paluma

сурдинка 72 С ж. неод. vt. сурдина;
◊ под сурдинкау kõnek. (1) summutatult, vaikselt, (2) mahendatult, sordiini all, (3) salamisi, salamahti, märkamatult, vargsi

умиротворённо Н (ära)seletatult, õndsalt, rahulikult, vaikselt, rahunenult; её голос звучал умиротворённо ta hääl kõlas rahulikult, ta hääles oli õndsat rahu

читать 165a Г несов. что lugema; читать вслух valjusti ~ kõvasti lugema, читать про себя omaette ~ vaikselt lugema, читать наизусть peast lugema, читать по слогам veerima, silphaaval lugema, читать бегло soravalt lugema, читать запоем raamatuid neelama, читать ноты nooti lugema, читать географические карты (maa)kaarti lugema ~ tundma, читать на двух языках kahte keelt ~ kahes keeles lugema, читать стихи (с эстрады) (laval) luuletusi lugema ~ esitama, deklameerima, etlema, читать молитву palvet lugema, читать мысли ülek. mõtteid lugema, читать настроение по лицу ülek. meeleolu näost lugema, читать мораль ~ нравоучения ~ нотации kõnek. moraali lugema, читать лекции loenguid pidama, он читает в институте kõnek. ta peab instituudis loenguid, читающее устройство riider, lugemisseade;
◊ читать в душе ~ в сердце у кого kõnek. näost nägema, kelle soove silmist lugema, keda mõistma, kellest aru saama; читать между строк ~ строчек ridade vahelt lugema; vrd. прочитать

насколько Н kuivõrd, sedavõrd kui, kuipalju, niipalju kui, mil määral; насколько это верно? kuivõrd see tõsi on? mil määral see tõele vastab? насколько я мог понять niipalju kui ma aru sain, он это делал насколько мог тихо ta tegi seda nii vaikselt, kui sai, насколько нам известно meile teadaolevalt;
◊ насколько хватает глаз nii kaugele, kui silm ulatub (nägema)

полгода С (в им. и вин. п. ед. ч., в остальных падежах полу +год 1) pool aastat; пройдёт полгода möödub pool aastat, эти полгода были прожиты спокойно see pool aastat elati vaikselt, по истечении полугода poole aasta pärast

течь I 378b Г несов.
‣ из чего, по чему, от чего voolama (ka ülek.), jooksma; река течёт jõgi voolab, пот течёт higi voolab ~ jookseb, слёзы текут pisarad voolavad ~ jooksevad, кровь течёт из раны haavast jookseb verd, во мне течёт крестъянская кровь minus voolab maamehe veri, по улице текла весёлая толпа mööda tänavat liikus lustlik rahvahulk, течь ручьями ojana voolama, с крыш текло räästad tilkusid;
‣ lekkima, jooksma, vett läbi laskma; лодка течёт paat lekib, крыша течёт katus laseb (vett) läbi;
‣ kulgema, minema; жизнь течёт безмятежно elu kulgeb vaikselt, время течёт aeg läheb ~ jookseb, беседа текла спокойно vestlus kulges rahulikult, годы текут aastad mööduvad, дела текут своим чередом asjad lähevad oma rada;
◊ слюнки текут у кого kõnek. kelle suu jookseb vett

тормоз С м. неод.
‣ 4 tehn. pidur; pärss, takisti; дисковый тормоз ketaspidur, колодочный тормоз pakkpidur, klotspidur, ленточный тормоз lintpidur, грузоупорный тормоз lastipidur, воздушный тормоз õhkpidur, ручной тормоз käsipidur, ножной тормоз jalgpidur, стояночный тормоз seisupidur, отдать тормоза pidureid lahti laskma, на тормозах pidurid peal, pidurdades;
‣ 1 pidurdamine, pidurdus, takistamine, takistus, pärssimine, pärssumus (ka ülek.); тормоз в работе takistus töös;
◊ спустить на тормозах что kõnek. asja vaikselt ära klattima ~ klaarima ~ korda ajama ~ joonde ajama

уважать 169a Г несов. кого-что, за что austama, lugu pidama (madalk. ka ülek.), respekteerima; уважать старших vanemaid inimesi austama, уважать кого за честность kellest tema aususe pärast lugu pidama, уважать чужое мнение teiste arvamust respekteerima ~ arvestama, teiste arvamusest hoolima ~ lugu pidama, уважать чьи седины kelle halli pead austama, уважать науки teadust kõrgelt hindama, teadu(se)sse austavalt ~ austusega suhtuma, уважайте тишину pidage vaikust, olge vaikselt, уважать чай madalk. teest lugu pidama, я уважаю селёдку madalk. ma pean heeringast lugu, mulle maitseb heeringas