[MARI] Eesti-mari sõnaraamat

avaldamine <avaldamine avaldamise avaldamis[t avaldamis[se, avaldamis[te avaldamis/i 12 s>
1. (väljendamine) ончыктымаш
oma arvamuse avaldamine шке шонымашым ончыктымаш
tänu avaldamine таум ончыктымаш
oma tahte avaldamine шке волям ончыктымаш
rahulolematuse avaldamine келшыдымашым ончыктымаш
juubilarile austuse avaldamine юбилярлан чапым ончыктымаш
vastupanu avaldamine торешланымашым ончыктымаш
2. (publitseerimine) савыктымаш
seaduse avaldamine законым савыктымаш
uurimuste trükis avaldamine шымлымашым печатьыште савыктымаш
avaldamise kuupäev савыктыме кече
avaldamist takistama савыктымылан чаракым шындаш

eraldama <eralda[ma eralda[da eralda[b eralda[tud 27 v>
1. (osa tervikust) ойыраш <-ем>; (mingiks otstarbeks) ойыртемдаш <-ем>, ойырен лукташ <-ам>
munavalget kollasest eraldama муношым муноптем деч ойыраш
teri aganaist eraldama шурно пырчым куштыра дечше ойыраш
{kellele} maad eraldama посна мландым пуаш
talle eraldati korterist üks tuba тудлан квартирыште пӧлемым посна пуэныт
haridusele v hariduse tarvis eraldatud summad туныктымашлан кӱлшӧ оксам ойырымо
2. (lahutama, isoleerima) ойыраш <-ем>; (tõkkega) саварлаш <-ем>, пайлаш <-ем>; (vaheseinaga) пӧлаш <-ем>
haiged eraldati tervetest черле-влакым таза-влак деч поснаҥдат
voodi oli eraldatud sirmiga койко ширме дене ойыралтын
väin eraldab saart mandrist пролив островым материк деч ойыра
otsene kõne eraldatakse jutumärkidega прямой речь кок могырым кавычке дене ойыралтеш
ta eraldas end muust maailmast тудо моло тӱня деч ойырлалтын
meid eraldavad kaugused мемнам кужу корно ойыра
3. (eristama, vahet tegema) ойыртемдаш <-ем>, ойыртемлаш <-ем>
eraldasin nende jutust ainult üksikuid sõnu нунын мутланыме гыч мый икмыняр мутым гына умыленам
silm eraldab tuhandeid värvivarjundeid шинча тӱсын тӱжемле оттенкыжым шижеш
tuleb osata vaenlast sõbrast eraldada тушманым йолташ деч ойыртемден мошташ кӱлеш
mis eraldab inimest loomast? мо айдемым янлык деч ойыртемда?

ikka <'ikka adv>
1. (alati) чыла годым, эртак
ikka ja alati иктутыш
ikka ja jälle угыч да угыч, уэш-пачаш
tal oli õigus nagu ikka тудо молгунамсе гаяк чын лийын
tuli ikka ja jälle kohale тудо эртак тушко толеден
ikka ja jälle meelde tuletama чарныде шарныктарен шогаш
suvi nagu suvi ikka кеҥеж кеҥеж гаяк эре
2. (veelgi) алят
ikka veel valas vihma йӱр алят оптен
ta on ikka veel siin тудо алят (але мартеат) тыште
3. (aina, üha) эре
ikka selgemini эре рашрак
ta hakkab mulle ikka enam meeldima тудо мыланем чотрак да чотрак келшаш тӱҥалеш
4. (siiski) содыки, аман, мо-гынат
tulid ikka содыки толынат
no küll ikka sajab ну и йӱр,ну и йӱреш
vaadata võime ikka мо-гынат, ончалаш кӱлеш
kuhu tal ikka minna on! кушко тудо пура!
5. (nimelt, muidugi) конешне
lähed jalgsi? -- jalgsi ikka йолын кает? - йолын, конешне
minge v olge nüüd ikka да те мо?
mis seal ikka! ну мом ыштетше!

issand <'issand 'issanda 'issanda[t -, 'issanda[te 'issanda[id 2 s; 'issand interj> (ristiusu jumal) Господь, Юмо; (hüüatustes) юмо
issand olgu sinuga юмо ден пырля
issand seda teab юмо тудым пала
issanda teed on imelikud юмын корныжо сулыкдымо
sa tuletad seda mulle iga issanda päev meelde тидын нерген тый мыланем кажне кечын шарныктарет
sa issand, kui ilus ta on! о, юмыжат, могай тудо мотор!
oh issand, kui kiiresti aeg lendab о, юмыжат, мо пеш писын жапше чоҥешта

kinkima <k'inki[ma k'inki[da kingi[b kingi[tud 28 v> пӧлеклаш <-ем>
mida emale sünnipäevaks kinkida? мом авалан шочмо кечыжлан пӧлеклаш?
tahaksin sulle midagi mälestuseks kinkida шарнашетлан иктаж-мом пӧлеклынем
kuningas kinkis talle elu король тудлан илышым пӧлеклен
vangile kingiti vabadus петырыме еҥлан эрыкым пӧлекленыт
loodus on kinkinud talle ilusa hääle пӱртӱс тудлан чапле йӱкым пӧлеклен
kinkisin talle oma täieliku usalduse шке ӱшаным мучаш марте пӧлекленам
kingiks ta mulle ainsagi pilgu! кеч ик шинчаончалтышым мылам пӧлеклыже ыле
seda vempu ma sulle ei kingi! kõnek тыге ыштымет арам огеш эрте!

sülitama <sülita[ma sülita[da sülita[b sülita[tud 27 v>
1. (suust sülge vm välja laskma) шӱвалаш <-ам>, шӱваш <-ем>; (korduvalt) шӱведаш <-ем>; (välja) шӱвал кудалташ <-ем>
2. kõnek (kellestki v millestki mitte hoolima, kellelegi v millelegi käega lööma) шӱвал шындаш <-ем>
ma sülitan sinu arvamuse peale тыйын шоныметлан шӱвал шындем