[MARI] Eesti-mari sõnaraamat

elama <ela[ma ela[da ela[b ela[tud 27 v>
1. илаш <-ем>; (teatud ajani) илышташ <-ам>; (kauem) илен эрташ <-ем>
pealinnas elama рӱдолаште илаш
maal elama ялыште илаш
ühe katuse all elama ик леведыш йымалне илаш
jõukalt elama поян илаш
vaeselt v vaesuses elama нужнан илаш
muretult elama азапым палыде илаш
üksmeeles elama келшен илаш
hirmu all elama лӱдын илаш
täisverelist elu elama уло кумылын илаш
ootuses ja lootuses elama вучен да ӱшанен илаш
eilses [päevas] elama теҥгечысе кече дене илаш
pensionist elama пенсий окса дене илаш
teiste kulul elama еҥын ӱмбачын илаш
üksnes palgast elama ик пашадар дене илаш
ta jäi imekombel elama тудо ала-кузе илышак кодо
minu vanemad elavad veel мыйын ача-авам але илат
pikk elu on juba elatud кужу илышыже ынде илалтын
ta elas kõrge vanuseni тудо чот шоҥгеммешкыжак илыш
kes segab sind elamast? кӧ тылат илаш мешая?
kuidas sa elad? тый кузе илет?
elame, näeme илена, ужына
vanaema elab meie juures кована мемнан пеленак ила
nad on hiljuti siia elama asunud нуно шукерте огыл тышке илаш кусненыт
ta on kogu elu linnas elanud тудо ӱмыржӧ мучко олаште илен
ta elab meie tänavas тудо мемнан уремыштак ила
ta elas kümme aastat mehest kauem тудо марийжым лу ийлан илен эртыш
need loomad elavad ainult mägedes нине янлык курыкан верлаште гына ила
kui palju kurjust elab inimestes мыняре шыдылык айдеме кӧргыштӧ ила
ta elab oma tööle тудо шке пашаштыжак ила
ema elab oma lastele ава шке икшывышлан верчын ила
see nimi jääb igavesti elama тиде лӱм (коклаштына) ӱмыреш илаш тӱҥалеш
peremees elas oma teenijaga оза шке служанкыж дене пырля илен
elagu juubilar! юбилярын тазалыкше!
elage hästi! сайын илыза!
2. (elumärke avaldama, elavana tunduma) иланаш <-ем>, ылыжаш <-ам>, чонаҥаш <-ам>
hommikuti hakkab maja elama эр еда пӧрт (кӧргӧ) ылыжеш
rõõm pani näo elama шӱргыжӧ куан (тӱс) дене иланыш
leek lõi elama piltl тулойып ылыже

kulp <k'ulp kulbi k'ulpi k'ulpi, k'ulpi[de k'ulpi[sid_&_k'ulp/e 22 s> под совла, марласовла
hõbekulp ший марласовла
puukulp пу марласовла
supikulp шӱр марласовла
segab kulbiga suppi шӱрым марласовла дене луга
perenaine tõstis katlast kulbiga suppi taldrikutesse озавате марласовла дене шӱрым тарелкаш оптен

segama <sega[ma sega[da sega[b sega[tud 27 v>
1. (tülitama, häirima) мешаяш <-ем>, тургыжландараш <-ем>; (vaikust, rahu) пудырташ <-ем>
vabandage, ega ma ei sega? вуеш ида нал, мый тыланда ом мешае?
vihm segab tööd йӱр пашам ышташ мешая
haige vajab rahu, teda ei tohi segada черлылан канаш кӱлеш, тудым тургыжландараш огеш кӱл
haige jalg segab kõndimist йол корштымаш кошташ мешая
ainult kella tiksumine segas vaikust шагат шолткымо гына шыпым пудыртен
ära lase end sellest segada тек тиде тыйым огеш тургыжландаре
2. (sekkuma) коклаш пураш <-ем>
ära sega vahele! коклаш ит пуро!, ит пашымле!
segab end meie perekonnaasjadesse тудо мемнан еш илыш коклаш пура
3. (liigutades) лугаш <-ем>, пудыраташ <-ем>; (korduvalt) пудыратылаш <-ам>, лугкалаш <-ем>
segab lusikaga kohvi кофем совла дене луга
segab puulusikaga putru пу совла дене кашым пудыратылеш
hakkis maitserohelise peeneks ja segas siis hoolikalt segi тудо ужар шудым падыштен да сайын гына пудыратен
segab ahjus tuld пум коҥгаште пудырата
4. (liigutades valmistama) нӧштылаш <-ам>; (sisse) варкалаш <-ем>; (kokku) вараш <-ем>; (läbi) лугаш <-ем>; (segi) пудыраташ
sega muna, piim ja jahu taignaks руашым муно, шӧр да ложаш гыч нӧштыл
segas tainasse rosinaid руашыш изюмым варкален
segab sooja piima sisse mett шокшо шӧрыш мӱйым вара
segas piima sisse munakollase тудо муноптемым шӧрыш луген
segas punase veini veega pooleks йошкар аракам вӱд дене пелыгыч варен
kunstnik segab värve сӱретче краскым вара
kollasele sinist juurde segades saadakse roheline нарынче ден кандым пудыратымеке ужар тӱс лектеш
lumega segatud vihm лум йӧршан йӱр
5. (kaarte) лугаш <-ем>
segatud kaardipakk лугымо карт колодо
6. (arusaamatuks muutma) лугаш <-ем>
jänes segab jälgi мераҥ корным луга

sügama <süga[ma süga[da süga[b süga[tud 27 v> (kratsima) удыраш <-ем> (end) йыгаш <-ем>
sügab end kaenla alt коҥылайымалне удыра
sügas nõutult kukalt v kuklatagust ӧрын вуйгоҥгырам удырен
siga sügab end vastu aeda сӧсна пече воктен йыга