[ERSA] Eesti-ersa sõnaraamat

K V P andma <'and[ma 'and[a anna[b 'an[tud, 'and[is 'and[ke 34 v>
1. (ulatama) макс|омс <-сь> ♦ lapsele rinda andma максомс эйкакшонтень поте; anna mulle raamat макст монень книга; anna käsi, ma aitan su üles макст кедь, мон тонеть лездан стямс; anna poisile süüa макст цёрынентень ярсамс; anna mulle ka maitsta макст моненьгак варчамс
2. (loovutama) макс|омс <-сь> ♦ verd andma максомс верь; nad andsid oma elu isamaa eest piltl сынь максызь эсь эрямост тиринь масторонть кисэ; kellele on palju antud, sellelt ka palju nõutakse кинень ламо максозь, сень кедьстэ ламо вешить; andis oma tütre mulle naiseks максызе тейтерензэ монень никс; poiss anti lastekodusse цёрыненть максызь эйкакшонь кудов; mis meile homseks õppida anti? мезе миненек вандынень макссть тонавтнемс?
3. (saada võimaldama, osaks saada laskma) макс|омс <-сь> ♦ öömaja andma максомс удома тарка; tööd andma максомс тев; see mõte ei anna mulle ööl ega päeval rahu те арсемась монень а максы оймамо а чить, а веть; töö ei anna mahti kinnogi minna важодемась а максы киновгак молемс; mulle anti koosolekul sõna монень промкссо макссть вал; annaks jumal, et kõik hästi läheks максозо пазось, штобу весе ютаволь парсте
4. (karistusena, ergutusena osaks saada laskma) макс|омс <-сь> ♦ hobusele piitsa andma максомс лишментень локшосо; mitu aastat talle varguse eest anti? зяро иеть сонензэ макссть саламонь кисэ?; talle anti doktorikraad сонензэ макссть докторонь степень; pojale anti nimeks Jüri цёрантень макссть лем Юри
5. (laskma, võimalik olema) те|емс <-йсь>, му|емс <-сь>, иде|мс <-сь> ♦ see asi annab [end] korraldada v seada те тевесь тееви; päästke, mis päästa annab идинк, мезе идеви; see sõna ei anna kuidagi riimida те валонтень а муеви рифма
6. (tekitama, esile kutsuma, põhjustama) макс|омс <-сь> ♦ lootust andma максомс кемема; starti andma максомс старт; vedur annab vilet паровозось вешки; öösel anti häire веть макссть тревога
7. (endast eraldades) лис|емс <-сь>, макс|омс <-сь> ♦ padi annab sulgi тодовсто лисить толгат; riie annab värvi кодстось максы тюс
8. (tootma, produtseerima) макс|омс <-сь> ♦ saaki andma максомс норов; lehm annab piima скалось максы ловсо; lambad annavad villa реветне максыть пона
9. (teatavaks tegema, teatama) макс|омс <-сь> ♦ juhtnööre andma максомс кармавтомат; [oma] nõusolekut andma максомс вал; hinnangut andma максомс питне; sellele küsimusele ei oska ma vastust anda те кевкстемантень мон а маштан максомо каршо вал
10. kõnek (lööma, virutama, tulistama) макс|омс <-сь> ♦ vastu kõrvu andma максомс пиле ланга; anna talle nii, et teab макст тензэ истя, штобу содаволь; ma sulle annan! мон тонеть максан!; vaenlasele anti tuld ятонтень макссть толсо
11. (korraldama, pakkuma, õpetama) макс|омс <-сь>, пут|омс ♦ eksameid ja arvestusi andma максомс экзамент ды зачётт; koor andis kontserdi хорось макссь концерт; direktor andis dokumendile allkirja директорось путсь кедь документтнэнь алов
12. (omistama) макс|омс <-сь> ♦ sõnadele suuremat kaalu andma максомс валтнэнень покш смусть; üle kolmekümne aasta talle ei annaks колоньгеменде ламо сонензэ а максовлинь
13. (pingutust, jõudu, vaeva, aega nõudma) уск|омс <-сь>, кепед|емс ♦ nii raske kott, et annab kahe mehega tõsta истямо стака кескалось, кавто цёраненьгак эль кепедеви; koorem on raske, vaevalt annab hobusel vedada улавось стака, лишментень эль ускови

K V P hall1 <h'all halli h'alli h'alli, h'alli[de h'alli[sid & h'all/e 22 adj, s>
1. adj серой, куштань пона; (juuste jms kohta) шержев ♦ hallid silmad серой сельметь; hall hommik потмора валске; hallid juuksed шержев черть; hall habe шержев сакало; hall taat шержев атя; maja värviti halliks кудонть артызь серой тюсос
2. s (hallid juuksed v karvad) шерже <-ть> ♦ habemes on palju halli сакалосо ламо шерже
3. s (hall loom) куштань пона ракша <-т>

K V P hiir <h'iir hiire h'iir[t h'iir[de, hiir[te h'iir[i 13 s> чеерь <-ть> ♦ hall hiir куштань пона чеерь; koduhiir zool Mus musculus кудонь чеерь; juttselghiir zool Apodemus agrarius раужо кикс марто чеерь; nahkhiir кедьнимиляв; põldhiir паксянь чеерь; karihiir уропей; ta oli vait kui hiir сон чатьмонсь чеерь ладсо

K V P karm <k'arm karmi k'armi k'armi, k'armi[de k'armi[sid & k'arm/e 22 adj>
1. (leebuseta, külm) казямо; (range, vali) кежей, стака ♦ karm aeg стака шка; karm elu казямо эрямо; karm hääl кежей вайгель; karm õpetaja кежей тонавтыця; karm talv стака теле; ärge olge ta vastu nii karm илядо уле истямо кежей сонзэ марто
2. (kare) казямо ♦ karmid juuksed казямо черть; karm vill казямо пона

K V P karv1 <k'arv karva k'arva k'arva, k'arva[de k'arva[sid & k'arv/u 22 s>
1. (hrl pl) (inimestel, loomadel) пона <-т>; чер|ь <-ть> ♦ hall karv шержев черь; sile karv валаня пона; juuksekarv черь; kulmukarv сельмечирькень пона; ripsmekarv сельмепона; supi sisse on sattunud karv ямс понгсь пона; karusnahk annab v ajab karva понакедесь каи пона
2. bot черне <-ть> ♦ haakekarv кундыця черне; juurekarv юронь черне

K V P kass <k'ass kassi k'assi k'assi, k'assi[de k'assi[sid & k'ass/e 22 s> zool Felis псака <-т>, катка <-т> ♦ hall kass куштань пона псака; hulkuv v kodutu kass кудовтомо катка; kodukass кудонь псака; kass tõi pojad каткась левксыясь; kass peseb silmi псакась шли сельмензэ; ära solguta v väntsuta kassi! иля муця псаканть!

K V P libe <libe libeda libeda[t -, libeda[te libeda[id 02 adj, s>
1. adj нолажа; (sile) валаня ♦ libe tee нолажа ки; libedad kivid нолажа кевть; libeda karvaga koer валаня пона марто киска; täna on väljas hirmus libe течи ушосонть пек нолажа
2. adj piltl (lipitsev) валаня кель, ёжовсто шныця ♦ libe inimene валаня кель ломань; ülemuste ees on ta libe прявтнэнь икеле сон валаня кель; see on üks libe sell те вейке валаня кель ломань
3. s kõnek (lehelis, tuhavesi) щёлок, ямод ♦ libedaga pesu pesema муськемс муськемат ямодсо

K V P olek <olek oleku oleku[t -, oleku[te oleku[id 02 s>
1. (olemis- v käitumislaad) пона <-т>, кой <-ть> ♦ tõsise olekuga inimene алкуксонь кой марто ломань; välise oleku järgi понанзо коряс; aimasin ta olekust, et asjad ei ole laabunud понанзо коряс чарькодинь, што тевензэ а молить
2. (seisund, olukord, eksisteerimisvorm) ёжо <-т>, пря <-т> ♦ haiglane olek аволь шумбра ёжосо; puhkeolek оймазь ёжосо; teadvuseta olekus ёжовтомо; joobnud olekus иредезь прясо
3. (olemine, viibimine) улема ♦ juuresolek, kohalolek таркасо улема; üksiolek ськамочи; puhkusel oleku ajal оймсема шкасто

K V P varblane <v'arblane v'arblase v'arblas[t v'arblas[se, v'arblas[te v'arblas/i & v'arblase[id 12 & 10? s> zool Passer озяз <-т>, озяка <-т> ♦ koduvarblane zool Passer domesticus кудоозяз; põldvarblane zool Passer montanus паксяозяз; varblaste sädistamine v siutsumine озязонь циледеме; see hall varblane ei paista klassis millegagi silma piltl те куштань пона озякась мейсэяк а явови эсь классосто

K V P vill1 <v'ill villa v'illa v'illa, v'illa[de v'illa[sid & v'ill/u 22 s>
1. (kitse, lamba, kaameli jmt karvad, nendest saadav kiud) пона <-т> ♦ pehme vill чевте пона; lambavill ревень пона
2. (taimedel) пух ♦ paplivill тополень пух; puuvillapõõsas on täis valget villa хлопчатникесь ашо пухсо

K V P välimus <välimus välimuse välimus[t välimus[se, välimus[te välimus/i 11 s> чачо <-т>, тус <-т>, пона <-т> ♦ meeldiv välimus вечкевиця чачо; välimus on petlik тусось манчиця; hirmuäratava välimusega loom тандавкс тус марто ракша; välimuse poolest v välimuselt sarnased ве туссо, ве понасо

K P V värvus <v'ärvus v'ärvuse v'ärvus[t v'ärvus[se, v'ärvus[te v'ärvus/i & v'ärvuse[id 11 & 09 s> (silmaga tajutav värvitoon) тюс <-т>; (loomakarva-) пона <-т> ♦ kromaatiline värvus füüs хроматической тюс; segavärvus човорязь тюс; juuste värvus черень тюс; rukkilille värvus сэнь цецянь тюс